TÜRKİYE GENELİ 255 STK'DAN MÜFREDAT ÖNERİSİ
Milli Eğitim Bakanlığı’nın hazırladığı ve “Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli” adını verdiği yeni müfredat taslağına yönelik yapısal öneriler sürüyor. Aralarında İlim Yayma Cemiyeti, Birlik Vakfı, Umran Vakfı, İmkander ve İslam Birliği Vakfı’nın da olduğu 255 sivil toplum kuruluşu, yeni müfredatın tevhidi bakış açısını ve kadim kültürel değerlerimizi yansıtması gerektiği görüşünde birleşti. Prof. Dr. Cihat Yaşaroğlu, Prof. Dr. Halim Ulaş, Prof. Dr. Selahattin Çelebi, Doç. Dr. Ahmet Kavlak, Doç. Dr. Kasım Takım, Dr. Mehmet Yaşar, Uzman Adnan Kalkan ve Eğitimci Yazar Ali Erkan Kavaklı’nın hazırladığı raporda; ecdadıyla barışık nesil için milli dilin kullanılması, tanrı yerine ‘Allah’ vurgusu, sapkın fikirlerin temizlenmesi gibi önemli tavsiyeler yer alıyor...
İşte o tavsiyeler2024 Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli Müfredat Çalışması Askı Sürecine İlişkin Tespit, Öneri ve Değerlendirme Raporu
Türkiye’de eğitimi dert edinen ve eğitimin milli ve manevi değerlerle güçlü bir biçimde donatılması gerektiğini gaye edinen Uzman ve STK’lar olarak tespit, öneri ve değerlendirmelerimiz şu şekildedir:
Müfredatın temel aldığı insan modeli, programların ortak ögesi olarak belirlenen değerlerin tüm programlar nezdinde esas alınması; değer modelinin programlar bazında değişiklik göstermekle birlikte bazı programlara başarılı bir şekilde yansıtılması; programların bütüncül bir yapıda ve beceri temelli ele alınmış olması olumlu gelişmelerdir.Ancak her çalışmada geliştirilebilir yönler olduğu gibi bu çalışmada da kullanılan dil ile muhtevanın milli ve manevi değerlere uygunluğu ile programın değerlerle güçlendirilmesi hususlarında; aşağıda belirtilen maddeler dikkate alınmalıdır:
Müfredat dili, kadim irfan ve kültürel değerlerimizi yansıtmalı, değerlerimize aykırı ifadelerden kaçınılmalıdır. Program boyunca kullanılan kavramların, inanç açısından sorun teşkil etmemesine dikkat edilmelidir. Mesela programda kullanılan “yaratıcı/yaratıcılık” (Ör: Fen Bilimleri s.20, 45, 49, 52; Sosyal Bilgiler s 26, 56, 103; Hayat Bilgisi s. 33, 57; İnkılap Tarihi s. 15, 20; Okul öncesi, s. 22, 95) kelimesindeki yaratma kavramının gözden geçirilmesi ve geçtiği yerdeki anlamına bağlı olarak üretkenlik, keşfedicilik, özgün ve ilham verici, kolaylaştırıcı benzeri kavramlarla ifade edilmesi yerinde olacaktır. Bu örnekler diğer programlarda da artırılabilir. Din Kültürü programında bu kavramın hem Yaratıcıya hem de insana atfedilmesinin meydana getirdiği kafa karışıklığı DKAB programında (s.77) daha net görülebilir. Programda yer alan bazı ibareler ve görüşler, inanca aykırı düşmektedir. Sosyal Bilgiler programının “Bu görsellerden hangilerinin doğada kendiliğinden var olan varlıklar olduğunu belirlemeleri istenir.” (S. 20). Öğretme – öğrenme yaşantılarında geçen kendiliğinden var olma ibaresi, mevcudatın yaratıcı ile olan bağını keserek mevcudatı tesadüfe havale eden açıklamalardır. Bu boyutuyla bu ifade “insan eliyle üretilmemiş doğadaki varlıklar” veya benzeri ifadeler ile sunulabilir. Programda yer alan kimi ifadeler, kâinatta tesadüfiliği, kendiliğinden oluşumu veya doğa tarafından yaratılmış gibi bir algı oluşturmaktadır. Bu noktada özellikle Fizik, Kimya, Biyoloji ve Fen Bilimleri derslerinde canlılarda görülen mükemmelliğin tesadüfen oluşamayacağı, bu mükemmelliğin bir sanatkârı olduğu nazara verilmelidir. Öğrencilerin sanatı gördüğü gibi sanatkârı da görmesi sağlanmalıdır. Her ne kadar evrim kavramı programda olmasa da Biyoloji ve Fen Bilimleri genel manada evrimci, seküler bakış açısıyla yazılmıştır. Bu dil yerine milli ve bilimsel dilin kullanılması anlam ve kazanım açısından daha doğru olacaktır. Okul öncesi müfredat programında Tarih şeridinde sıradan birçok olayı almışken, (önemli gün ve haftalar) Çanakkale Zaferi ve İstiklal Marşı’nın kabulünü almamıştır. Çanakkale Zaferi ve İstiklal Marşı programa eklenmelidir. Ayrıca tüm programda olduğu gibi Mustafa Kemal Atatürk çok fazla işlenmesine rağmen diğer devlet yöneticilerimiz yeterli oranda işlenmemiştir. Programlarda konu alanına bağlı olarak verilen bazı öğrenme çıktıları, inanca aykırı düşmektedir. Felsefe dersi programında yer alan “Öğrencilerin Tanrı’nın varlığına ilişkin görüşlerle (teizm, deizm, panteizm, ateizm, pananteizm) Tanrı’nın varlığının kanıtlanması problemini anlamaları, ilgili düşünce ve argümanları değerlendirmeleri amaçlanır.” (S. 38. ) cümlesindeki "Tanrı’nın varlığının kanıtlanması problemi", Allah'ın varlığının kanıtlanmasının bir problem olarak işlenmesini akla getirmektedir. Zihinlere şüphe yerleştirecek olan bu ifadeler anlaşılır şekilde yeniden düzenlenmelidir. Diğer yandan Allah'ın varlığını ispatlayan görüşler de programa konulmalıdır. Eğer konulmayacaksa ateizm gibi inançsızlığı ifade eden görüşler de programa alınmamalıdır. Felsefe programında Varlık Felsefesi açıklanırken (S. 20- 21) bahsedilen felsefi görüşlere Yaratılış görüşü de eklenmelidir. Yine Felsefe programında Din Felsefesi öğrenme alanında Tanrı ibaresi sıklıkla kullanılmaktadır. Uygun yerlerde inancımıza uygun olarak Allah isminin de geçmesi gerekmektedir. Bazı programlarda, konunun gidişatına uygun olan ancak anahtar kavramlarda yer verilmeyen kelimeler eklenmelidir. Mesela Sosyal Bilgiler (s.73) SB6.3.2 a) İslam medeniyetinin insanlığın ortak mirasına katkılarını belirler.” Öğrenme çıktısına anahtar kavramlara “Hz. Muhammed” eklenebilir. Aynı şekilde Temel Dini Bilgiler programında Hz. Peygamber ifadeleri yer almakta ancak isim olarak Peygamberimiz Hz. Muhammed (SAV) olarak zikredilmesi de sağlanmalıdır. Programlar bazında kültürümüze mal olmuş önemli şahsiyetlere önceki programlarda olduğu gibi bu programlarda da yer verilmiş olması (Ör. Hayat Bilgisi 2 s. 57 - Ali Kuşçu, Uluğ Bey, El-Cezeri, Jale İnan, Vecihi Hürkuş, Afet İnan, Engin Arık, Fuat Sezgin, Cahit Arf, Aziz Sancar, Halil İnalcık; Fen Bilimleri s. 203 – Aziz Sancar; Biyoloji s. 84 – Aziz Sancar; Coğrafya s.16; Tarih s. 34) önemli bir adımdır. Ancak bazı derslerde bilim insanlarının isim olarak zikredilmediği (Sosyal Bilgiler s. 39) veya tüm sınıf düzeylerinde yer almadığı görülmektedir. Öğrencilerin zihinsel, bedensel, ruhsal ve duygusal gelişimlerinin dengeli bir şekilde desteklenmesi ve şahsiyet kazandırılması için tarihimizdeki büyük şahsiyetler ve hadiseler, öğrencide aidiyet duygusunu uyandıracak şekilde verilmelidir. Değerlerin yaşantıya aktarılabilmesi için maddi manevi kültürümüzün ve tarihimizdeki büyük şahsiyetlerin değer yaşantısına olumlu etkisinden mutlaka faydalanılmalıdır. Özellikle okul öncesi ve ilköğretimin ilk sınıflarına yayılacak şekilde örnek şahsiyetlerin hayatlarına, başarılarına ve kültürümüze yaptıkları katkılarına daha çok yer verilmelidir. Böylece “tarihi ve ecdadı ile iftihar eden nesil” yetiştirme gayesine ulaşmaya katkı sağlanmış olur. Bu bağlamda, bilim ve teknolojik kalkınmanın sadece batıya ait olmadığı ifade edilerek milli kalkınmanın milli ve manevi değerlere bağlı olarak da gelişebileceği vurgulanmalıdır. Tarih boyunca İslam medeniyeti, bilime, sanata ve ahlaka önemli katkılar yapmıştır. Bu manayı teyit eden Tarih dersi programı, TAR.9.3.4. öğrenme çıktısına “İslam’ın Altın Çağı” kabul edilen dönem ile ilgili öğrenme çıktısı eklenebilir. Zenginleştirme ve Destekleme alt başlıklarında yer alan farklılıklara saygı ibarelerinde ne tür farklılıkların kabul edilebileceği hususunda sınırlar çizilmelidir. Programların değerler ile ilişkilendirilmesi genel anlamda başarılı olmakla beraber bazı dersler bazında bu ilişkilendirmenin yetersiz kaldığı ve/veya geliştirilmesi gerektiği görülmektedir. Örnek olarak Sosyal Bilgiler programında S19 SB4.2 son paragrafta afet dönemi dayanışmayı açıklarken D16.2.4 “Ülkede yaşanan olağanüstü durumlarda (salgın, doğal afet vb.) yardımlaşma ve dayanışma faaliyetlerine katılır.” ile mutlaka ilişkilendirilmelidir. Yine aynı şekilde SB.5.2.4; SB.5.3.1; D19.3 (ülke varlıklarına sahip çıkmak), SB.5.4.2; D1.2; D1.4 (Adalet), D14.2 (Saygı), SB.5.5.1; D18.3 (Temizlik), D5.4 (Duyarlılık) ile ilişkilendirilebilir. Bu örnekler her program bazında detaylandırılabilir. Bazı derslerde sadece değere atıf varken bazı değerlerde değerin en uygun alt bileşenlerine atıfta bulunulmuştur. Doğru olanın ikinci yaklaşım olduğu söylenebilir. Sonuç genel anlamda ortak metinde ön plana çıkarılan milli ve manevi değerlerin diğer müfredat programlarında yeterli ve istendik şekilde işlenmediği görülmüş olup, bu değerlerin bütün müfredat programlarına işlenmesi gerekmektedir. RAPORU HAZIRLAYANLAR: Prof. Dr. Cihat Yaşaroğlu Prof. Dr. Halim Ulaş Prof. Dr. Selahattin Çelebi Doç. Dr. Ahmet Kavlak Doç. Dr. Kasım Takım Dr. Mehmet Yaşar Uzm. Adnan Kalkan Ali Erkan Kavaklı DESTEKLEYEN SİVİL TOPLUM KURULUŞLARI: Açık Kapı Çevre Eğitim ve Kültür Derneği Adalet Platformu Adana Faslı Bahar Sosyal Yardımlaşma Eğitim Kültür ve Sanat Derneği Adana Genç Gönüllüler Derneği Adıyaman Kültür ve İlim Vakfı Afyon İlim ve Araştırma Vakfı Ağrı Kültür ve Eğitim Vakfı Ahlat Nur İlim Eğitim ve Kültür Vakfı AKÇED-Malatya Gucdüvani Ahlak Kültür ve Çevre Derneği Akdeniz Kültür ve Eğitim Vakfı AKEV -Aydın Kültür Eğitim Vakfı Aksaray Somuncubaba Kültür ve Eğitim Vakfı Aksaray Uhuvvet Vakfı AKULDER -Akdeniz Uluslararası Öğrenci Derneği AKVA -Akdeniz Eğitim ve Kültür Vakfı Alaca Hizmet Vakfı Amasya Sultan Bayezid Kültür Vakfı Anadolu Tevhid Vakfı Anahtar Sosyal Yardımlaşma ve Kültür Derneği ANÇED-Anadolu Çevre Eğitim Kültür Dayanışma Derneği Anesiad Malatya Şubesi Ankara Hamiyet ve İrfan Vakfı Ankara Kültür ve Eğitim Vakfı ANSED -Antalya İl Eğitim Gençlik Spor Kültür ve Dayanışma Derneği ASDER -Adaleti Savunanlar Derneği Antalya Temsilciliği ASDER-Adaleti Savunanlar Derneği ASSAM-Adaleti Savunanlar Stratejik Araştırmalar Merkezi Derneği Atik Spor Kulübü Bahar İlim Kültür ve Eğitim Vakfı Bandırma 17 Eylül Kültür ve Eğitim Vakfı Bartın Eğitim Vakfı Battalgazi İmam Hatip Liseleri Mezunları Ve Sevenleri Derneği Bayburt Hizmet ve Eğitim Vakfı Beyan Eğitim Kültür İlim Vakfı Bingöl İlim ve Kültür Vakfı Birlik Haber-Sen Malatya Temsilciliği Birlik Vakfı Birlik Vakfı Malatya Şubesi Biruni Gençlik Merkezi ve Dayanışma Derneği Bitlis Bediüzzaman Said Nursi Kültür ve Eğitim Vakfı Boğaziçi Eğitim ve Kültür Derneği Boğaziçi Vakfı Bolu- Abant Eğitim Vakfı Boluder Burobirsen Büyük Aile Platformu Adana Celal Tetiker Şefkat Vakfı Çağdaş Düşünce Araştırma Derneği Çankırı İlim Kültür Eğitim Vakfı Çoruh Kültür Eğitim ve Sosyal Yardım Vakfı Çöşnük Eğitim Derneği Çukurova İlim Vakfı Çukurova Öğretmenler Derneği Değişim Eğitim Kültür Derneği Demirci Kültür ve Eğitim Vakfı Dersaadet Kültür ve Eğitim Vakfı Devabirsen Diyanet-Sen Malatya Şubesi Diyarbakır Aile Eğitim ve Kültür Derneği Dünya Çocuk Hakları Derneği Düzce Çınar Eğitim Vakfı Eddai Vakfı- Eğitim Day. Düşünce Araş. İlim Vak. Eğitim-Bir Sen Antalya Şubesi Eğitim-Bir-Sen Malatya 1 No'lu Şube Eğitime Destek Platformu Eksen Der Malatya Elazığ Hizmet Vakfı Elbistan Kültür ve Eğitim Vakfı Eldenele Derneği Elmas Divit Derneği Malatya Emeklibirsen Emir Sultan Eğitim ve Yardımlaşma Vakfı Enerji Bir-Sen Malatya Temsilciliği ENSAR Antalya Şubesi Ensar Vakfı Malatya Şubesi Erdemli Gençlik Derneği Erzincan Gündüzalp Kültür ve Eğitim Vakfı Erzurum Kültür ve Eğitim Vakfı Eskişehir Osman Gazi Kültür ve Eğitim Vakfı Evrensel Hafızlar Derneği Malatya Şubesi Ezan Platformu Fahri Kığılı Vakfı Gazipaşa Çınar Derneği Gedik Eğitim Derneği Gediz Eğitim ve Kültür Vakfı Genç Osman Vakfı Gençkuşak Spor Kulübü Gereder Giresun İlim Kültür ve Eğitim Vakfı Günyüzü Eğitim Kültür Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği Habibi Neccar Kültür ve Eğitim Vakfı Hakbirsen Hakkâri Kültür ve Eğitim Vakfı Hakkbirr Haliliye Kültür ve İlim Vakfı Hamidiye Kültür ve Eğitim Vakfı Hanımın Çiftliği Eğitim Derneği HASEV-Hazreti Süleyman Eğitim Vakfı Hasırcılar Kültür Derneği Hatunsuyu Eğitim Derneği Hayrat İnsani Yardım Derneği Hayrât Vakfı Hilaliye Eğitim Vakfı Horata Eğitim Ve Kültür Derneği Huzur Vakfı Isparta Kültür ve Eğitim Vakfı Isparta Mekke Eğitim Vakfı İdeal Eğitim Derneği İDEV İHH Antalya Şubesi İHH Arama Kurtarma Dernegi İhlasder İKEV-Kültür Eğitim Çevre ve Sağlık Vakfı İlim- Hizmet ve Yardımlaşma Vakfı İlim Yayma Cemiyeti İlim Yayma Cemiyeti Antalya Şubesi İlim Yayma Cemiyeti-Malatya Şubesi İMH İMH - İnsan ve Medeniyet hareketi Antalya Şubesi İMH Demre İmkander İnanç Hürriyeti Derneği İnegöl Şura Vakfı İnsan Onuru Eğitim Derneği İsdav-İstanbul Stratejik Düşünce Ve Araştırmalar Vakfı İskenderun Kültür ve Eğitim Vakfı İslam Birliği Vakfı İslam Dayanışma Cemiyeti İslam Medeniyeti Vakfı İslamköy H. Hüseyin Ergünal Kültür Eğitim Vakfı İstanbul Düşünce Enstitüsü İYAK -İnsani Yardım Arama Kurtarma Derneği İyilik İnsan Hakları Derneği İZEV-İzmir Eğitim ve Hizmet Vakfı Kafkas Halkları Derneği Kafkas İlim ve Eğitim Vakfı Karabük Hizmet ve Eğitim Vakfı KARDOSTDER -Kumluca Kardeşlik Ve Dostluk Derneği Karesi Vakfı Kastamonu Bedii Eğitim Kültür Vakfı Kelkit Kültür Eğitim Vakfı Kereb-i Gazi Kültür Eğitim Vakfı Kıbrıs İlim Kültür ve Hizmet Vakfı Kırıkhan Kültür Eğitim ve Sanat Vakfı Kırıkkale Fatih Vakfı Kırıkkale İlim Marifet Ahlak Vakfı Kırşehir Aşıkpaşa İlim ve Kültür Vakfı Kocaeli Kültür ve Eğitim Vakfı Kuranı Anlama Platformu Kurtuluş Kuranda Cemiyeti Kutup Yıldızı Kültür Araştırma Dayanışma Eğitim Vakfı Kültür Memur-Sen Malatya Temsilciliği Kütahya Anadolu İlim ve Araştırma Vakfı Limander Malatya Bağımlılıkla Sivil Mücadele Derneği Malatya Dini ve Milli Hizmetler Vakfı Malatya İHH İnsani Yardım Derneği Malatya İlim ve İrfan Vakfı Malatya İlim Yayma Cemiyeti, İnönü Üniversitesi Bilgef Öğrenci Topluluğu Malatya Niyazi-i Mısri Kültür Vakfı Malatya Öncü Spor Kulübü Malatya Önder İmam Hatipliler Derneği Malatya Sıla Bilgi Kültür Dayanışma Derneği Malatya Toplum Gönülleri Birliği MANAVGAT MANAD -Manavgat Aile Derneği Manisa Saruhan Bey İlim Kültür ve Eğitim Vakfı Mardin Hidayet İlim ve Kültür Vakfı Mazlum-Der Malatya Şubesi Mekteb Eğitim ve Kültür Derneği Mersin İlim ve Kültür Vakfı Merzifon Eğitim Kültür Vakfı MESK-Memur Ve Emekli Sendikaları Konfederasyonu METİD-Mezopotamya Engel Tanımayan İnsanlar Derneği Milas Eğitim Vakfı Milli Türk Talebe Birliği Malatya MİM- Millii İrade Muhafızları Misk-Der -Malatya İlim Sanat ve Kültür Derneği Muğla Kültür Eğitim Vakfı Muş Kültür Eğitim Çevre ve Sağlık Vakfı Müftü Ahmet Hulusi Efendi Kültür ve Eğitim Sağlık Vakfı NAKEV-Nazilli Kültür ve Eğitim Vakfı Nevşehir İlim Kültür Vakfı Niğde Eğitim Vakfı Nizip İlim ve Hizmet Vakfı Nur-u Osmaniye İlim Vakfı Oltu Suffa Eğitim Vakfı Önder Gerede İHL Derneği Özbekler Birliği Derneği Peygamber Sevdalıları Platformu Rabia Eğitim Kültür Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği Rize İsar Eğitim ve Kültür Vakfı Ruba Vakfı Rumeli Anadolu ve Balkanlar İlim ve Eğitim Vakfı Sağlık-Sen Malatya Şubesi Sakarya Kültür ve Eğitim Vakfı SAKEV-Samsun Araştırma Kültür Eğitim Vakfı SEBİLAY Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği Alanya SEDE-Seçtiklerini Denetle Derneği Semerkand vakfı Malatya Şubesi Sena Sosyal Yardımlaşma Derneği Alanya Serder -Serik Eğitim Kültür Dernegi Serhat Kültür Eğitim Vakfı Serik İMH Seyyid Burhaneddin İlim Vakfı Seyyid Onbaşı Kültür Eğitim Vakfı Siirt Eğitim ve Kültür Vakfı Simav Fatih Vakfı Sorgun Anadolu Kültür ve Eğitim Vakfı Söke Eğitim ve Bilim Vakfı Suffa Vakfı Şanlıurfa Çölyak Eğitim Kültür Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği Şanlıurfa Sivil Toplum Kuruluşları insani yardım Derneği Şems İlim Araştırma Vakfı -Konya Şura İlim ve Kültür Vakfı Talha -Zübeyir Eğitim ve Kültür Vakfı Tarsus Kültür ve Eğitim Vakfı Taşem Der-Taştepe Ve Şehit Fevzi Mahalleleri Sosyal Kültür Eğitim Der. Tatar Spor Kulubü Tatarlar Birliği Derneği Tatvan Kültür ve Eğitim Vakfı TDV Darende Şubesi Tecde Eğitim ve Kültür Derneği TGTV-Türkiye Gönüllü Teşeküller Vakfı TİMAV -Türkiye İmam Hatipliler Vakfı Malatya Şubesi Tiyemder Toç Bir-Sen Malatya Temsilciliği Tokat İlim Sanat ve Araştırma Vakfı TOKİ Evleri Eğitim Derneği Topsöğüt Eğitim Kültür ve Yardımlaşma Derneği Trabzon Eğitim ve Kültür Vakfı TUKEV-Turhal Kültür Eğitim Vakfı TÜGVA Malatya Türkistan Birliği Derneği Türkiye Aile Birliği Türkiye Aile Meclisi Türkiye İlahiyat ve Yüksek İslam Enstitüsü Derneği Türkiye STK Birliği UKED-Uşak Kültür Eğitim Derneği Umran Vakfı Ümit Vakfı-Sivas Vahdet Vakfı Antalya Şubesi Van İlim ve Kültür Vakfı Veysel Karani Kültür İlim ve Eğitim Vakfı Yalova Şura Vakfı Yedi Hilal Adana Yedi Hilal Derneği Malatya Temsilciliği Yenilikçi Sürdürülebilir Kalkınma Derneği Yeryüzü Vakfı Antalya Yeşeren Umutlar Eğitim Derneği Yeşilyurt Eğitim Kültür Derneği Yetimce-Yetim Hakları Derneği Yozgat Hizmet Vakfı Yurtder Zonguldak Karaelmas Eğ. ve Kül. Vakfı